افزایش ۶۶ درصدی شاخص قیمت کالا‌های صادراتی طی یکسال

به گزارش مجله خبری نگار  شاخص‌های قیمت کالا‌های صادراتی و وارداتی (XMPIs) مقادیر تغییر کلی در مؤلفه قیمت معاملات کالا‌ها و خدمات بین ساکنان یک قلمرو اقتصادی و ساکنان سایر نقاط جهان را ارائه می‌دهند. قیمت کالا‌های وارداتی و صادراتی یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر میزان مبادلات خارجی کشور‌ها و نیز یکی از عوامل تعیین کننده رابطه مبادله بوده و تغییرات آن­ها از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به اهمیت شاخص­‌های قیمت، مرکز آمار ایران با مبادرت به تهیه و انتشار انواع شاخص قیمت از جمله شاخص­ های­ قیمت کالا‌های صادراتی و وارداتی (از سال ۱۳۹۰ تاکنون)، گامی مهم در تولید و انتشار شاخص‌های مهم اقتصادی برداشته است. شاخص‌های قیمت صادرات و واردات می­ توانند اهداف بسیاری را همچون تعدیل آمار تجارت به قیمت ثابت، پیش‌بینی تورم داخلی و قیمت­‌های آتی، کمک به سیاست گذاران در اتخاذ سیاست‌های پولی و مالی، اندازه گیری نرخ ارز، استفاده در مذاکرات قرارداد‌های تجاری، پیش‌بینی روند قیمت‌های جهانی و صنعتی خاص و ... را دنبال کنند.

فرآیند تغییر سال پایه بخشی جداناپذیر از تولید شاخص­‌های قیمت است. تغییر سال پایه در این شاخص­ها به این دلیل انجام می­ پذیرد تا اطمینان حاصل شود که پوشش محصولات و ساختار وزنی شاخص­ها نشان­ دهنده­ الگو‌های فعلی تجارت صادرات و واردات است؛ لذا تغییر سال پایه شاخص­‌های قیمت کالا‌های صادراتی و وارداتی از سال ۱۳۹۵ به سال ۱۴۰۰ صورت پذیرفت. ­در تغییر سال پایه­ اخیر، جهت افزایش دقت و سهولت محاسبات این شاخص‌های قیمت در ساختار نرم افزاری آن­ها و برخی فرآیند­های شناسایی و جایگزینی داده­‌های پرت تغییراتی صورت گرفته است. در طرح شاخص قیمت کالا‌های صادراتی از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ از کلیه کد‌های تعرفه ­های صادراتی کشور در سال ۱۳۹۰ (اولین سال پایه) و از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ از کلیه کد‌های تعرفه­‌های صادراتی کشور سال ۱۳۹۵ (دومین سال پایه) استفاده شده است. پس از بررسی­‌های به عمل آمده و با عنایت به تغییر متداول سال پایه هر ۵ سال یکبار، سال ۱۴۰۰ به عنوان سال پایه­ جدید آن در نظر گرفته شد و گزارش حاضر بر اساس کلیه کد‌های تعرفه صادراتی کشور سال ۱۴۰۰ (سال پایه جدید) ارائه می­ شود. روش جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از آمار‌های ثبتی گمرک جمهوری اسلامی ایران و طبقه بندی مورد استفاده سیستم طبقه بندی نظام هماهنگ شده توصیف و کدگذاری (HS) می‌باشد. نتایج حاصل از این طرح در سطح کل کشور و برای ۲۰ گروه اصلی طبقه بندی HS قابل انتشار است و به تفکیک دلاری و ریالی محاسبه و منتشر می­ شود.

ذکر این نکته ضروری است که برای محاسبه شاخص ­های قیمت کالا‌های صادراتی از داده­‌های مقدماتی گمرک جمهوری اسلامی ایران استفاده شده است؛ لذا نتایج اعلام شده به صورت مقدماتی بوده و استفاده از آن­ها بایستی با ملاحظه انجام شود. شایان ذکر است که پس از استخراج و ارائه­ داده­‌های قطعی سال ۱۴۰۱ توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران، شاخص قیمت کالا‌های صادراتی نیز از سوی مرکز آمار بازنگری شده و مجدداً ارقام نهایی مربوط به این دوره به صورت قطعی منتشر خواهد شد.

شاخص قیمت کل ریالی

براساس داده‌های مرکز آمار ایران، در فصل تابستان ۱۴۰۱، شاخص قیمت کل کالا‌های صادراتی مبتنی بر داده ­های ریالی ۱۳۴.۳ می‌باشد که نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ۶.۷ درصد، نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۴۳.۷ درصد و در چهارفصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل (تورم سالانه) ۶۶.۱ درصد افزایش داشته است.

شاخص قیمت کل دلاری

در فصل تابستان ۱۴۰۱، شاخص قیمت کل کالا‌های صادراتی مبتنی بر داده­‌های دلاری برابر با ۱۰۳.۱ می‌باشد که نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ۴.۹ درصد کاهش داشته، نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۴.۸ درصد و در چهارفصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل (تورم سالانه) ۱۱.۴ درصد افزایش داشته است.

کاهش تورم فصلی ریالی

در فصل تابستان ۱۴۰۱، درصد تغییرات شاخص قیمت کالا‌های صادراتی مبتنی بر داده ­های ریالی نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ۶.۷ درصد می­ باشد که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (۱۰.۲ درصد)، ۳.۵ واحد درصد کاهش داشته است. در این فصل بیشترین تورم فصلی با ۲۵.۳ درصد مربوط به گروه "کفش، کلاه و. " و کمترین تورم فصلی با ۰.۰ درصد مربوط به گروه "مروارید طبیعی یا پرورده و ... " می‌باشد.

کاهش تورم فصلی دلاری

در فصل تابستان ۱۴۰۱، درصد تغییرات شاخص قیمت کالا‌های صادراتی مبتنی بر داده ­های دلاری نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) برابر با ۴.۹- درصد می­ باشد که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (۴.۸ درصد)، ۹.۷ واحد درصد کاهش داشته است.

کاهش تورم نقطه به نقطه ریالی

در فصل تابستان ۱۴۰۱، درصد تغییرات شاخص قیمت کالا‌های صادراتی مبتنی بر داده­‌های ریالی نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۴۳.۷ درصد می­ باشد که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (۴۵.۷ درصد)، ۲.۰ واحد درصد کاهش داشته است. در این فصل بیش­ترین تورم نقطه به نقطه با ۱۳۹.۷ درصد مربوط به گروه "کالا‌ها و مصنوعات گوناگون" و کم­ترین تورم نقطه به نقطه با ۱۵.۳ درصد مربوط به گروه "فلزات معمولی و مصنوعات آن­ها" می­ باشد.

کاهش تورم نقطه به نقطه دلاری

در فصل تابستان ۱۴۰۱، درصد تغییرات شاخص قیمت کالا‌های صادراتی مبتنی بر داده ­های دلاری نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برابر با ۴.۸ درصد می­ باشد که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (۱۳.۸ درصد)، ۹.۰ واحد درصد کاهش داشته است.

کاهش تورم سالانه ریالی

در فصل تابستان ۱۴۰۱، درصد تغییرات شاخص قیمت کالا‌های صادراتی مبتنی بر داده ­های ریالی در چهار فصل منتهی به فصل تابستان ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه در سال قبل ۶۶.۱ درصد می ­باشد که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (۸۹.۸ درصد)، ۲۳.۷ واحد درصد کاهش داشته است. در این فصل بیشترین تورم سالانه با ۱۵۸.۴ درصد مربوط به گروه " کالا‌ها و مصنوعات گوناگون" و کمترین تورم سالانه با ۱۱.۲ درصد مربوط به گروه " مروارید طبیعی یا پرورده و. " می‌باشد.

کاهش تورم سالانه دلاری

در فصل تابستان ۱۴۰۱، درصد تغییرات شاخص قیمت کالا‌های صادراتی مبتنی بر داده ­های دلاری در چهار فصل منتهی به فصل تابستان ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه در سال قبل برابر با ۱۱.۴ درصد می­ باشد که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (۱۳.۷ درصد)، ۲.۳ واحد درصد کاهش داشته است.